Lectoraat Dierenwelzijn en Technologie

Het lectoraat Dierenwelzijn en Technologie heeft als doel welzijn van dieren te verbeteren door het  meten en monitoren van diergedrag en diergezondheid. Technologie wordt ingezet om dierdata te verzamelen: individuele data of groepsdata. Dit zodat we ziekte voorkomen, minder grondstoffen en antibiotica gebruiken en dieren zich beter voelen, wat leidt tot een beter dierenwelzijn.

Het lectoraat richt zich op het meten en monitoren van diergedrag en diergezondheid in verschillende diersectoren. De onderzoekslijnen zijn diersoortoverschreidend, waarbij ervaringen wordt uitgewisseld tussen verschillende diersoorten en sectoren.

Zo doen we bijvoorbeeld onderzoek naar lichaamstemperatuur en thermografie bij melkkoeien en paarden, meten we klimaat en gezondheid in varkensstallen, pluimveestallen en paardenstallen en onderzoeken we sociaal gedrag bij melkkoeien en bij muizen. We schatten gewicht met behulp van camera’s bij varkens, koeien en paarden en meten de body condition score handmatig of automatisch bij katten, honden, paarden en koeien.

Zo krijgen we steeds meer kennis over de toepassing van sensoren voor het monitoren van gezondheid, gedrag en welzijn van dieren. De drijfveer van het onderzoek is het willen verbeteren van het welzijn van dieren met behulp van technologie en data, of dit dier nu voor gezelschap, voor productie of voor onderzoek wordt gehouden. Hierbij maken we gebruik van de kennis en ervaring vanuit de verschillende sectoren.

Het lectoraat Dierenwelzijn en Technologie werkt samen met: 

• Kennisinstellingen: Aeres Hogeschool, Hogeschool Van Hall Larenstein, Avans Hogeschool, NHL Stenden, WUR/WLR, Faculteit Diergeneeskunde (UU), JADS, TU Eindhoven, Erasmus MC, Harper Adams University (UK)
• Bedrijven: Nedap, Delaval, Lely, FarmResult, Agrisyst/AgroVision, Soundtalks, Signify, PAVO, Geiten KI Nederland, 8D games
• Branche-organisaties: ZLTO, LTO, POV, Platform Geitenhouderij, Calf Expertise Centre
• Praktijklocaties en praktijkbedrijven: Hoeve Boveneind (melkvee), Pels Melkvee, Berkhout Varkens, Beter Varken, HuNa Pluimvee, Equinnolab (paard)

Het lectoraat maakt deel uit van het lectorenplatform ‘Dierwaardigheid in Praktijk’, waarbij de lector één van de kernlectoren is. We werken hierin samen met lectoren van de groene hogescholen, Avans Hogeschool, Christelijke Hogeschool Ede, Universiteit Utrecht, Wageningen University, ZLTO en de Raad voor Dierenaangelegenheden.  

Het lectoraat Dierenwelzijn en Technologie werkt nauw samen met 3 praktijkleerbedrijven:

Hoeve Boveneind

Hoeve Boveneind is het melkveebedrijf van Wilfred de Bruijn in Herwijnen. HAS green academy kan op dit praktijkleerbedrijf gedrag en activiteit van de koeien (via hals- en pootmeters) koppelen aan locatie (via het plaatsbepalingssysteem) met de technologie van Nedap. Samen met de andere data die op het bedrijf verzameld worden, biedt dit een schat aan mogelijkheden voor praktijkonderzoek binnen dit lectoraat. Bij Hoeve Boveneind doet het lectoraat onder meer onderzoek naar hittestress, gezondheid rond het afkalven, kreupelheid en naar sociale interacties tussen de koeien.

Pels Melkvee

Het onderzoek van HAS green academy bij Pels Melkvee richt zich vooral op activiteit en conditie van de weidekoeien. Deze parameters worden gemonitord via de halsmeters en de Body Consition Score Camera van Delaval. Het lectoraat doet bij Pels Melkvee onderzoek naar de relatie tussen conditie, sociale interacties en rangorde van de koeien.

Berkhout Varkens

Berkhout varkens in Sint-Oedenrode is een echt familiebedrijf. De familie van den Berkmortel houdt hier een gesloten varkenshouderij inclusief opfok van eigen moederdieren, geheel volgens het Beter Leven keurmerk. Studenten van de opleidingen Veehouderij en Toegepaste Biologie gaan op excursie bij dit praktijkleerbedrijf, maar voeren er ook onderzoeksprojecten uit.

Rapportages, samenvattingen en artikelen

Bekijk alle rapportages, samenvattingen en artikelen van projecten van het lectoraat in Greeni

Bijdragen aan boeken

• F. van Eerdenburg, E. van Erp-van der Kooij and J.B. Roelofs, 2024. Estrus detection in cattle. In: Simões, J. (eds) Encyclopedia of Livestock Medicine for Large Animal and Poultry Production. Springer, Cham. p. 1-8.
  
• L. Cornips, F. van Eerdenburg, E. van Erp-van der Kooij, M van Koppen and Bert Theunissen, 2022. Onze melkkoe, letterlijk en figuurlijk, 18 pp. In: ‘Dierzaamheid: Duurzaam samenleven met dieren’. P. Martens and Karen Soeters (eds.). Uitgeverij Noordboek | Sterck & DeVreese en Bornmeer.
• E. van Erp-van der Kooij (ed.), 2021. Precision technology and sensor applications for livestock production and companion animals. Wageningen, Wageningen Academic Publishers: 280 pp.
• E. van Erp-van der Kooij, 2022. Developments in data analysis for decision making in precision livestock farming systems, 34 pp. In: Advances in Precision Livestock Farming, D. Berckmans (ed.).

Inaugurele rede

Uitgave inaugurele rede lector Lenny van Erp, oktober 2016

Proefschrift

• E. van Erp-van der Kooij, 2003. Coping behaviour in pigs – consequences for welfare and performance. Verdediging op 11 december 2003 te Utrecht. Faculteit Diergeneeskunde, Utrecht Universiteit.

In de media

• Ook in de stal lopen pestkoppen rond, Jeugdjournaal, 6 oktober 2024
• Koeien sluiten vriendschappen net als mensen, AD, 5 oktober 2024
• 'Hogere voeropname is voorbode van hittestress', melkvee.nl, 13 juli 2021
• 'Data Science in Agrofood nieuwe minor Avans en HAS', agrifoodcapital.nl, 16 december 2019
• 'Koeien met stappentellers' van het NTR programma ‘De Kennis van Nu’, 23 maart 2017
• 'Different precision, overlapping technologies', Mikroniek, nr. 6 2016

Wetenschappelijke artikelen

• E. van Erp-van der Kooij, L.F. de Graaf, D.A. de Kruijff, D. Pellegrom, R. de Rooij, N.T. Welters and J. van Poppel, 2023. Using sound location to monitor farrowing in sows. Animals 13 (3538), p. 1-10.
• E. van Erp-van der Kooij, J. Derix, S. van Gorp, A. Timmermans, C. Krijnen, I. Fodor and L. Dingboom, 2023. Breath analysis for early detection of rising ketone bodies in postpartum dairy cows classified as at risk of ketosis. Ruminants 3, p. 39-54.
• G. Hofstra, J.Roelofs, S.M. Rutter, E. van Erp-van der Kooij and J. de Vlieg, 2022. Mapping welfare: location determining techniques and their potential for managing cattle welfare – a review. Dairy 3, p. 776—788.
• E. van Erp-van der Kooij and S.M. Rutter, 2020. Using precision farming to improve animal welfare. CAB Reviews 15 (51), p. 1-10.
• van Erp-van der Kooij, O. Almalik, D. Cavestany, J.B. Roelofs and F.J.C.M van Eerdenburg, 2019. Lying Postures of Dairy Cows in Cubicles and on Pasture. Animals 9 (4), p. 183-194.
• J.B.Roelofs and E. van Erp-van der Kooij, 2015. Estrus detection tools and their applicability in cattle: recent and perspectival situation. Animal Reproduction 12 (3), p. 498-504.
• G.H. Meen, M.A. Schellekens, M.H.M. Slegers, N.L.G. Leenders, E. van Erp-van der Kooij and L.P.J.J. Noldus, 2015. Sound analysis in dairy cattle vocalisation as a potential welfare monitor. Computers and Electronics in Agriculture 118, p. 111-115.
• J.M. Shephard, S. Rycken, O. Almalik, K. Struyf and E. van Erp-van der Kooij, 2015. Migration strategies revealed by satellite tracking among descendants of a population of European white stork (Ciconia ciconia) reintroduced to Belgium. Journal of Ornithology 156 (4): 943-953.
• E. van der Steen, V. Boomer, V. Snijders en E. van Erp-van der Kooij, 2014. Stress bij asielkatten. Tijdschrift voor Diergeneeskunde nr. 8, augustus 2014, p. 40-43.
• E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M.Tielen, 2003. Coping characteristics and performance in fattening pigs. Livestock Production Science 84: 31-38.
• E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg, S.J. Dieleman, D.M. Blankenstein and M.J.M.Tielen, 2003. Individual behavioural characteristics in pigs – influences of group composition, but no differences in cortisol responses. Physiology and Behaviour 78: 479-488.
• E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, J.W. Schrama, F.J.C.M. van Eerdenburg, W.G.P. Schouten and M.J.M.Tielen, 2002. Can we predict behaviour in pigs? – searching for consistency in behaviour over time and across situations. Applied Animal Behaviour Science 75 (4) p. 293-305.
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M.Tielen, 2001. A note on the influence of starting position, time of testing and test order on the backtest in pigs. Applied Animal Behaviour Science 73 (4), p. 263-266.
• E.van Erp-van der Kooij, A.H.Kuijpers, J.W.Schrama, E.D.Ekkel and M.J.M. Tielen, 2000. Individual behavioural characteristics in pigs and their impact on production. Applied Animal Behaviour Science 66, p. 171-185
• E.A.M. Graat, E. van der Kooij, K. Frankena A.M. Henken, J.F.M. Smeets and M.T.J. Hekerman, 1998. Quantifying risk factors of coccidiosis in broilers using on-farm data based on a veterinary practice. Preventive Veterinary Medicine 33, p. 297-308.
• E. van der Kooij, H. Kindahl and H. Gustafsson, 1994. Effects of endotoxin-contaminated FSH-preparations in heifers. Acta Veterinaria Scandinavia 35 (4), p. 449-451.

Bijdragen aan congressen

• E. van Erp-van der Kooij, L.F. de Graaf, D.A. de Kruiiff and J. van Poppel, 2023. Using a sound camera to monitor sows and piglets around farrowing. In: 2nd U.S. Precision Livestock Farming Conference (USPLF 2023), 21-24 May 2023, Knoxville, Tennessee, USA (oral presentation).
• G. Hofstra, M. Terlien, J.B. Roelofs, M. Scheper, F. Ophelders, J. Engel and E. van Erp-van der Kooij, 2023. Automated recording of waiting time in front of AMS and the effect of dominance in dairy cows on waiting time. In: 2nd U.S. Precision Livestock Farming Conference (USPLF 2023), 21-24 May 2023, Knoxville, Tennessee, USA (oral presentation G. Hofstra).
• J.B. Roelofs, G. Hofstra and E. van Erp-van der Kooij, 2023. Effect of THI on activity in dairy cows. In: 2nd U.S. Precision Livestock Farming Conference (USPLF 2023), 21-24 May 2023, Knoxville, Tennessee, USA (poster presentation).
• E. van Erp-van der Kooij and J.B. Roelofs, 2022. Precision Livestock Farming (PLF) applications in sow reproduction. In: Proceedings of the 25th Annual Conference of the European Society for Domestic Animal Reproduction (ESDAR), 28 Sept-2 October 2022, Thessaloniki, Greece (workhop).
• E. van Erp-van der Kooij. Using precision farming to improve animal welfare. 5th International Conference on Sustainable Management of Smart Livestock’s Farming, 3-4 November 2021. Alexandria University, Egypt. Hybrid conference (keynote presentation, online).
• J.B. Roelofs and E. van Erp-van der Kooij. Oestrus detection with an accelerometer is not affected by milk production. In: Proceedings of the 24th Annual Conference of the European Society for Domestic Animal Reproduction (ESDAR), 11-16 October 2021. Virtual Congress (oral presentation J. Roelofs).
• L.G. Dingboom and E. van Erp-van der Kooij. Validation of a breath sampling method for its possible role in early warning for ketosis. In: Proceedings of the 54th Congress of the International Society for Applied Ethology, 2-6 August 2021. Online conference (poster presentation).E. van Erp-van der Kooij, G. Hofstra and M. Terlien. Using cow location data for practical on-farm applications – a pilot study. In: Measuring Behavior 2020, Krakow, Poland, 27-29 May 2020.
• E. van Erp-van der Kooij, A. Hoogeveen, L. Luiten, A. Simons, R. Sturme, L. Veldkamp, J.B. Roelofs and G. van Essen. Is it possible to detect lameness in dairy cows using activity sensors? Precision Dairy Farming 2019, Rochester, U.S., 18-20 June 2019 (oral presentation), p.37.
• J.B. Roelofs, C. van de Broek, L. van Dam, M. Kamstra, M. Daniëls and E. van Erp-van der Kooij. Performance of an in-cow sensor for estrus detection in dairy cattle during the grazing season. Precision Dairy Farming 2019, Rochester, U.S., 18-20 June 2019 (oral presentation), p.27.
• E. van Erp-van der Kooij, O. Almalik, D. Cavestany and F.J.C.M. van Eerdenburg. Do Freestalls Restrict Dairy Cows In Their Lying Behavior? Comparing postures of dairy cows in cubicles and on pasture. In: Measuring Behaviour 2018, Manchester, UK, June 2018 (poster presentation), R.A. Grant et al. (eds.), p. 449.
• E. van Erp-van der Kooij, J.B. Roelofs, J.S. Johnson, D. Hovden and L.P.J.J. Noldus. Monitoring body temperature and activity in sows using a sensor-based telemetric system. In: Proceedings of the 7^th International Conference of the Assessment of Animal Welfare at Farm and Group level, Ede, the Netherlands, 5-8 September 2017 (poster presentation), p. 50.
• E. van Erp-van der Kooij, J.B. Roelofs, J.S. Johnson, D. Hovden and L.P.J.J. Noldus. Monitoring body temperature and activity in sows using a sensor-based telemetric system. In: Proceedings of Precision Livestock Farming 2017, Nantes, France, 12-14 September 2017 (oral presentation and paper), p. 656-665.
• E. van Erp-van der Kooij, M. van de Brug en J.B. Roelofs. Validation of Nedap Smarttag Leg and Neck to assess behavioural activity level in cattle. Precision Dairy Farming 2016, Leeuwarden, 21-23 juni 2016 (oral presentation and extended abstract)
• E. van Erp-van der Kooij. Het gebruik van telemetrie in de agrarische sector. Landelijke Telemetrie dag 2016, Wageningen, 17 maart 2016.
• G.H. Meen, M.A. Schellekens, M.H.M. Slegers, N.L.G. Leenders, E. van Erp-van der Kooij, and L.P.J.J. Noldus. Sound analysis of dairy cows. In: Proceedings of the ISAEBenelux meeting 2014, Eersel, the Netherlands, 8 October 2014 (poster presentation)
• G.H. Meen, M.A. Schellekens, M.H.M. Slegers, N.L.G. Leenders, E. van Erp-van der Kooij, and L.P.J.J. Noldus. Sound analysis of dairy cows. In: Proceedings of Measuring Behaviour 2014, Wageningen, the Netherlands, 27-29 August 2014 (poster presentation)
• E. van Erp-van der Kooij, E.C.J. Mijdam, O. Almalik and F.J.C.M. van Eerdenburg. Lying behavior of dairy cows in cubicles. In: Proceedings of the ISAEBenelux meeting 2013, Sterksel, the Netherlands, 10 October 2013 (poster presentation)
• E. van Erp-van der Kooij, O. Almalik and F.J.C.M. van Eerdenburg. Lying behavior of dairy cows in cubicles. In: Proceedings of Measuring Behaviour 2012, Utrecht, the Netherlands, 28-31 August 2012 (poster presentation)
• E. van Erp-van der Kooij, and F.J.C.M. van Eerdenburg. Lying behavior in cubicles – improving dairy welfare by improving management. In: Proceedings of the Minding Animals 2012 Conference, Utrecht, the Netherlands, 4-6 July 2012 (poster presentation)
• E. van Erp-van der Kooij, D. Hovinga en P. Smulders. Evaluating animal lessons: attitude and knowledge in children age 4-12. In: Proceedings of the Minding Animals 2012 Conference, Utrecht, the Netherlands, 4-6 July 2012 (oral presentation)
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg, S.J. Dieleman, D.M. Blankenstein and M.J.M. Tielen. Stress, coping behaviour and immunity in pigs. In: Proceedings of the Second International Swine Housing Conference. Raleigh, NC, USA, 12-15 October 2003 (oral presentation).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M. Tielen. Group composition can influence coping behaviour in pigs. In: Proceedings of the 37^th Congress of the International Society for Applied Ethology, p.44. Abano Terme, Italy, 24-28 June 2003 (oral presentation).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 2002. Individual behavioural and immunological differences in pigs. In: Proceedings of the 36^th Congress of the International Society for Applied Ethology, p. 198. Egmond aan Zee, the Netherlands, 6-10 August 2002 (poster).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 2001. Individual behavioural characteristics in pigs: a comparison of different behavioural tests. In: Proceedings of the 35nd Congress of the International Society for Applied Ethology. Davis, California, 4-8 August 2001 (poster).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M. Tielen, 2000. Coping behaviour and health in fattening pigs . In: Proceedings of the International Society of Animal Hygiene. Maastricht, the Netherlands, 2-6 July 2000 (oral presentation).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, F.J.C.M. van Eerdenburg and M.J.M. Tielen, 2000. Individual characteristics in pigs: variation in and validation of the backtest. In: Proceedings of the International Society of Animal Hygiene. Maastricht, the Netherlands, 2-6 July 2000 (poster).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 1998. Individual behavioural characteristics in pigs and their impact on production. In: Proceedings of the 10th International Conference on Production Diseases in Farm Animals. Utrecht, the Netherlands, 24-28 August 1998. Paper A48 (oral presentation).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 1998. Coping styles and stereotypies in sows. In: Proceedings of the 32nd Congress of the International Society for Applied Ethology, p. 183. Clermont-Ferrand, France, 21-25 July 1998 (poster).
• E. van Erp-van der Kooij, A.H. Kuijpers, E.D. Ekkel and M.J.M. Tielen, 1997. Individual behavioural characteristics in pigs and their impact on production. In: Proceedings of the 48th annual meeting of the EAAP, p. 339, paper P5.5. Vienna, Austria, 25-28 august 1997 (oral presentation).

Het lectoraat Dierenwelzijn en Technologie werkt met Datacamp, een virtual classroom waarin studenten cursussen datascience kunnen doen.