Interview: HAS Hogeschool stapte in coronatijd over van fysiek naar online onderwijs
- …
- HAS Organisatie
- Actualiteit
- Interviews
- Interview: HAS Hogeschool stapte in coronatijd over van fysiek naar online onderwijs
Toen begin maart de coronacrisis uitbrak, zijn we als HAS Hogeschool volledig overgestapt van fysiek naar online onderwijs. De enorme inzet en flexibiliteit van alle HAS’ers maakte dat dit lukte en dat is iets waar we heel trots op zijn.
“Stapsgewijs leren omgaan met de nieuwe situatie, dat is de insteek”, vertelt Irma van den Tillaart. Zij is programmamanager Flexibel & Adaptief Onderwijs bij HAS Hogeschool. “Aan het begin van deze crisis zijn docenten in een sneltreinvaart omgeschakeld naar online onderwijs. We zagen binnen alle opleidingen creatieve oplossingen ontstaan. Docenten hebben veel geleerd, over technische mogelijkheden en over online didactiek. Onderwijs op afstand is immers écht heel wat anders dan onderwijs op locatie. In de komende periode gaat dat leerproces verder, experimenteren we, maken we vast ook fouten en houden we vast wat waardevol is.”
Intensief proces
Ze vervolgt: “Maar het heeft iedereen ook veel energie gekost en nog steeds. Het is een enorm intensief proces. Gezondheid en welzijn staan daarom voorop en we proberen rekening te houden met ieders persoonlijke situatie. Het voelde soms echt als een achtbaan waar we in terechtgekomen waren, want alles moest anders: lessen, practica, stages, BO’s, toetsen. We moesten steeds terug naar de basis: wat willen we studenten leren en hoe doen we dat dan als dat alleen online kan? En ook nu er versoepelingen zijn aangekondigd gaat dit proces door, want het 1,5 meter-protocol liegt er niet om: er is nog steeds maar beperkt ‘live’ contact mogelijk.”
Irma van den Tillaart
Persoonlijk contact
Studenten geven aan heel tevreden te zijn met hoe de omslag is verlopen. “We merken dat sommige dingen online zelfs beter gaan. En we hebben ook wat betreft ICT een enorme slag gemaakt, bijvoorbeeld met de invoering van MS Teams. Blended learning - een mix van onderwijs op locatie en online onderwijs - zal als de coronacrisis achter ons ligt zeker een grotere rol gaan spelen in de onderwijsprogramma’s. Maar studenten geven ook aan het op school zijn erg te missen. En dat geldt tevens voor medewerkers. Persoonlijk contact is onmisbaar bij het ontwikkelingsproces van studenten, als HAS zetten we daar altijd sterk op in. En dat blijven we doen, ook nu er tijdelijk minder kan.”
Onderwijsbreed onderzoek
Om ook buiten de organisatie ervaringen te delen, doet de HAS samen met verschillende andere hogescholen, universiteiten en mbo-instellingen mee aan het onderzoek ‘Sectorbreed verduurzamen lessen en ervaringen coronatijdperk’ van Bureau Turner. Het onderzoek focust zich op het gezamenlijk evalueren van het coronatijdperk en het ontwikkelen van een perspectief: wat als deze situatie langer duurt, of zich vaker voordoet? En als dat niet zo is: wat kunnen we dan toch meenemen uit deze digitale tijd? Irma: “Je ziet dat onderwijsinstellingen veel intensiever zijn gaan samenwerken en leren van elkaar. Dat heeft echt meerwaarde.”
Carmen Houben vertelt dat ze best moest wennen aan het geven van online onderwijs. “De eerste weken waren behoorlijk onrustig: alles kwam in een stroomversnelling. Maar er zijn goede dingen uit voortgekomen. Ik geef enkele productvakken en in de module Granen & Meer gaan we met de studenten normaal gesproken naar het Gilde College om brood te bakken en ze te vergelijken met elkaar. Dat was nu niet mogelijk. We hebbende studenten toen thuis brood laten bakken en een analyse laten maken van het proces. Dat was nog een behoorlijke uitdaging: het meel was op veel plekken uitverkocht. Het was mooi om te zien hoe creatief ze daarmee omgingen. En wat ik ook merkte: ze waren juist omdat ze zelf thuis aan de slag moesten veel intensiever betrokken bij de opdracht en doken echt de materie in. We hebben een mooie verdiepingsslag gemaakt in deze les die ik zeker meeneem ook ná de coronatijd.”
Wouter Thijs vertelt dat hij niet eerder in zo’n korte tijd zoveel softwareprogramma’s onder de knie kreeg als nu. “Heel leuk, maar ook behoorlijk intensief”, vertelt hij. “Digitaal leren werken kost veel tijd merk ik.” Wouter maakte de afgelopen maanden verschillende online excursies, ook samen met collega’s. “We gingen zelf op pad en maakten video’s op verschillende excursiepunten. Ook maakten we gebruik van Google Street View en online kaarten. We denken goed na over wat we vertellen in de video’s: we willen studenten ook prikkelen om zelf na te denken en geven ze opdrachten. Dat doen we online meer dan tijdens de echte excursies. Studenten zijn vol lof over de excursies: ze vinden ze leuk om te kijken. Maar wat je wel mist is de beleving. Het er zelf zijn, de plek ervaren. Dat kan digitaal nooit vervangen. Dus als het weer kan, gaan we zeker weer echt op excursie. Zo’n online excursie kan dan gaan dienen als naslagwerk.”
Cindy Hammink is coördinator van een tweedejaars onderwijsmodule gericht op productontwikkeling met daarin meerdere practica en een project. “Met enkele collega’s ontwikkelden we een alternatief voor het project door studenten hun eigen keuken als thuislab te laten inzetten. De studenten gingen individueel aan de slag waarbij ze wel als groepje werkten aan een gezamenlijk projectdoel. Collega Ria van de Ven stuurde pakketjes met ingrediënten naar alle studenten, meer dan 200 zendingen. Door de practica op gezamenlijke momenten te plannen konden we als docenten via MS Teams een kijkje nemen bij de verschillende projectgroepen en konden we ze direct ondersteunen als er vragen waren. Natuurlijk is het niet hetzelfde als een écht practicum. Studenten hebben minder productontwikkelingsvaardigheden opgegaan, maar ze hebben wel andere dingen geleerd: communicatie, plannen, organisatie. Ook is het mooi te zien hoe flexibel ze zijn. Denk aan bijvoorbeeld het inzetten van familie als proefpanel in plaats van medestudenten.”
