In opdracht van de gemeente ’s-Hertogenbosch kregen 3 studenten van de opleiding Toegepaste Biologie voor hun afstuderen de opdracht een ecologische stadsvisie te ontwikkelen. Het doel van deze visie is de stadsnatuur en de omliggende natuurgebieden met elkaar in verbinding te brengen, zodat flora en fauna elkaar kunnen versterken. De studenten werkten daarbij samen met stadsecoloog Johan Mees. HAS-docente Margreet ter Horst begeleidde het traject.
Groene Delta
Rondom de stad ’s-Hertogenbosch ligt een Groene Delta. Deze wordt gevormd door de uiterwaarden en polderlandschappen langs de Maas, het kampenlandschap, de bossen, heide en stuifzanden bij Rosmalen, de natte natuurgebieden bij Vlijmen en de schraalgraslanden in de Moerputten en het Bossche Broek. Een aantal van die groengebieden, zoals de Heinis, de Diezemonding, de Dommel en de Aa, dringen tot diep in de stad door.
Gezondere leefomgeving
Voor Johan Mees houdt de natuur niet op waar de stad begint. Sterker nog: stadsnatuur is een leefgebied voor uiteenlopende planten- en diersoorten. “De gemeente zocht naar een manier om de natuurgebieden in de Groene Delta via de stad met elkaar in verbinding te brengen,” licht hij toe. “Zo kunnen we niet alleen het leefgebied van de plant- en diersoorten uitbreiden, we zorgen ook voor een gezondere leefomgeving voor de inwoners van Den Bosch. Aan de studenten van de HAS de opdracht om de ecologische stadsvisie in te vullen.”
Tientallen vrijwilligersinitiatieven
In februari 2015 startten studenten Dave Prevos, Frank Goossens en Rianne van Hoof met het project. Stap één was de inventarisatie van de aanwezige natuur. Aan de hand van eigen waarnemingen en gesprekken met het Platform Biodivers en de IVN, schetsten ze de bestaande situatie. Welke verbeteringen waren er mogelijk? Hun eigen ideeën konden ze aanvullen met tientallen vrijwilligersinitiatieven, die naar voren kwamen tijdens een inspraakavond voor bewoners. Dave was positief verrast: ”Er kwamen meer dan 60 Bosschenaren op onze oproep af, die de hele avond actief meediscussieerden. We moesten echt een keuze maken, het was onmogelijk om alles mee te nemen.”
5 belangrijke verbindingsaders
In het eindrapport van de studenten staan 5 belangrijke verbindingsaders centraal. De groene aders zijn de lange groenstroken langs spoor en snelwegen, de blauwe aders worden gevormd door rivieren met hun oevers met waterflora en -fauna en de haarvaten tenslotte, zijn kleinere natuurstroken die een verbindende functie hebben. Per ader bekeken de studenten welke maatregelen zouden leiden tot het verbeteren van biodiversiteit. Ook brachten ze de belangrijkste knelpunten in kaart. Hier wordt door bebouwing of infrastructuur de groene verbinding belemmerd. Uit het afstudeerproject bleek dat veel bewoners uit de Bossche wijken kleine initiatieven opzetten in de stad. De ecologische stadsvisie maakt het mogelijk dat bewoners en gemeente die initiatieven verbinden aan de grote projecten. Daardoor krijgen de kleine initiatieven meer betekenis.
Presentatie aan de wethouder
Op 8 september presenteerden de studenten de visie aan een groep van dertig betrokkenen, onder wie stadsecoloog Johan Mees en Wethouder Jos van Son. Na een vlotte presentatie overhandigden Dave en Rianne de ecologische stadsvisie officieel aan wethouder Jos Van Son. Hij was zeer te spreken over het werk van de studenten: “Deze samenwerking smaakt naar meer! Jullie hebben met deze visie echt een kunststukje opgeleverd, dat perfect aansluit op de uitgangspunten van het bestuursakkoord. Als gemeente kunnen we hiermee aan de slag. En dat blijft niet bij woorden. Bij alle ruimtelijke ontwikkelingen nemen we voortaan stadsecologen mee.”