Naar natuurinclusief
De melkveehouder voelde zich ‘min of meer gedwongen’ in de richting van natuurinclusieve bedrijfsuitvoering, omdat het vrijstelling geeft in het investeren van nieuwe stalsystemen volgens het ‘Stallenbesluit’ van provincie Noord-Brabant. De teelt van veldboon als eiwitbron biedt mogelijkheden binnen het aangekondigde Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).
Veldbonenteelt
Vorig jaar begin april werd 2,5 hectare veldbonen geteeld. Midden augustus werden de veldbonen geoogst, gemalen en ingekuild in een sleufsilo. Gemiddelde werd 6.200 kilogram veldbonen per hectare geoogst (85,9 procent droge stof), met 286 gram eiwit per kilogram. Dagelijks werd per melkkoe 2 kilogram gemalen veldbonen in plaats van 1,6 kilogram soja in het rantsoen gemengd. De eiwitkwaliteit van veldboon was goed, maar de opbrengst kon hoger, aldus de melkveehouder.
Bemesting
Op het demoveld (2,5 ha), waar als volggewas de groenbemester Italiaanse graaigras werd ingezaaid, werd de helft bemest met rundveedrijfmest, de andere helft niet. Tom: "We hebben gekozen voor een niet-bemest deel omdat de Rhizobiumbacterie in de wortel van veldboon distikstof (N2) uit de lucht vastlegt in de bodem. De vraag is: wanneer komt deze stikstof vrij en hoeveel neemt het vervolggewas op?"
Stikstofonderzoek
Na de teelt van veldbonen is er gekeken naar de N-mineraal in de bodem. Eind november zijn metingen verricht in drie bodemlagen: 0-30 centimeter, 30-60 centimeter en 60-90 centimeter. "Voor dit tijdstip is gekozen, omdat juist in deze fase van het jaar de kans op uitspoeling van nitraat het grootst is."
Beschikbare stikstof
De gegeven meetwaarden geven een indicatie van de beschikbare voorraad stikstof (kilogram per hectare) in de verschillende bodemlagen. Op het bemeste deel werd een hogere totale beschikbare voorraad stikstof in de middelste bodemlaag (30-60 centimeter) gemeten dan op het niet-bemeste deel. Volgens Tom is een mogelijke oorzaak hiervan dat het Italiaans raaigras niet alle beschikbare voorraad stikstof in de bovenste bodemlaag heeft kunnen opnemen, waardoor het uitgespoeld is naar de middelste laag.
Stikstofverliezen beperken
"Je wilt het liefst een goede opbrengst aan veldboon halen en in het najaar zo min mogelijk stikstofverlies oplopen", stelt Tom. "Door gebruik te maken van een vanggewas, kan de overgebleven beschikbare stikstof in de bodem opgenomen en vastgelegd worden. Dit zorgt ervoor dat het stikstof over de winter wordt getild voor het volggewas."
Innovatieve experimenten
Jaarlijks begeleidt Tom Bovee met veel plezier twaalf agrarische ondernemers binnen het project Agroproeftuin de Peel “Het is belangrijk dat een innovatief experiment geïmplementeerd kan worden in de bedrijfsuitvoering”. Daarom proberen we nieuwe kennis direct toepasbaar te maken, en kunnen innovaties uitgeprobeerd worden op de proeflocatie."
Publicaties
‘Eiwit van eigen land past in rantsoen’, Stal en Akker, nr. 8, 2023 (alleen voor leden)
