Duurzame productieketens voor cellulaire eiwitten

Het is al lang bekend dat 'alternatieve' eiwitten het potentieel hebben om de lokale eiwitproductie uit te breiden. Deze alternatieven moeten echter een evenwicht vinden tussen de behoeften van alle belanghebbenden. De consument wil bijvoorbeeld een voedingsproduct dat er goed uitziet, lekker smaakt, goed aanvoelt in de mond en bepaalde voedingsvoordelen biedt.

Fabrikanten willen vertrouwde processen kunnen gebruiken waarvoor geen nieuwe apparatuur of extra processtappen nodig zijn. Vanuit maatschappelijk oogpunt is het belangrijk om de ecologische impact van de productie van eiwitten te minimaliseren met behoud van winstgevendheid.

Cellulaire landbouw is een potentiële bron van nieuwe eiwitten, waarbij microbiële cellen worden gebruikt als 'fabrieken' om eetbare microbiële biomassa te produceren. Microbiële biomassa is het resultaat van de fermentatie door bacteriën, schimmels, gist of algen van organische substraten zoals bijproducten van de suikerindustrie.

Eetbare microbiële biomassa kan dus een duurzame en economische eiwitbron zijn. De hoge kosten voor ontwikkeling en productie maken het echter moeilijk voor ingrediëntenfabrikanten om er zeker van te zijn dat ze op het juiste spoor zitten.

Een publiek-privaat consortium werkt samen aan een meerjarig project dat inzicht moet geven in de toepasbaarheid, duurzaamheid en haalbaarheid van het gebruik van microbiële biomassa als functionele, eiwitrijke voedselingrediënten.

Dit consortium, dat is gesubsidieerd door de Nederlandse overheid (in het kader van het Top Kennis en Innovatie (TKI) programma) en binnen de initiatie gefaciliteerd door de stichting Sustainable Food Initiative (SFI), bestaat uit industriële partners Revyve, Phycom, Unilever, Westland Kaas, PeelPioneers en AB Mauri, en kennispartners NIZO food research, Wageningen University, Wageningen Food & Biobased Research en HAS Green Academy.

De aftrap voor het meerjarige project vond plaats in september 2022 en zal naar verwachting tot eind 2026 lopen. In vier werkpakketten zullen de uitdagingen van de productie van cellulaire eiwitten aangepakt worden: inclusief het efficiënt kweken van organismen, het verwerken van industriële nevenstromen, het garanderen van haalbare biomassa-opbrengsten met een hoge eiwit/lage nucleïnezuursamenstelling en het ontwikkelen van schaalbare processen. Er zullen ook voedselproducten worden gemaakt met een geselecteerde reeks eiwitten, met de nadruk op zuivel-, vlees- en bakkerijanalogen.

Dit project ontvangt een financiële bijdrage van de Topsector Agri & Food. Binnen de Topsector werken industrie, kennisinstellingen en overheid samen aan innovaties voor veilig en gezond voedsel voor 9 miljard mensen in een veerkrachtige wereld.