1. Home
  2. Meer HAS
  3. Nieuws
  4. Hoe gaan we ethisch verantwoord met data om?

Hoe gaan we ethisch verantwoord met data om?

De maatschappij wordt steeds meer datagedreven. We ondervinden steeds meer toegevoegde waarde van data en gaan data verwerken. Steeds vaker worden maatschappelijke opgaven ook aangepakt met goed data inzicht als vertrekpunt. De hamvraag is: hoe gaan we ethisch verantwoord met die data om?

data ethiek

Data ethiek: Hoe het niet moet

Een slecht voorbeeld is de stikstofkaart. Op basis van invalide data is er een datavisualisatie gepresenteerd die geen recht doet aan de stikstofproblematiek. Terwijl het doel van de kaart was om inzicht te geven, resulteerde het in meer onrust en onvrede tussen de verschillende stakeholders.

Wat is ethisch verantwoorde data?

Keyfactoren van ethisch verantwoorde data zijn:

  • Transparantie
  • Betrokkenheid doelgroep
  • Privacy
  • Kwaliteit
  • Representativiteit

Digitale Monitor Data & Ethiek

Vorig jaar hebben studenten van de opleiding Applied Geo-Information Science de eerste Digitale Monitor Data & Ethiek ontwikkeld. Dit onderzoek werd mogelijk gemaakt door een KIEM-subsidie.

Ruim 50 organisaties namen deel aan dit onderzoek en verkregen inzicht in hoe ethisch bewust professionals handelen bij het ontwerpen, maken en (laten) gebruiken van ruimtelijke visualisaties. Deze eerste monitor was succesvol in het werkveld en leidde tot een interessante conclusie, namelijk dat data-ethiek in de creatieve industrie wel in beeld is, maar vaak te laat in het ontwerpproces aan de orde komt. Ook intern heeft het geleid tot een succes, omdat we data-ethiek intern gaan borgen middels de HAS Ethische Advies Commissie.  

Digitale Monitor Data & Ethiek 2.0

Dit jaar gaan we de monitor door ontwikkelen in samenwerking met The Green Land, wederom medemogelijk gemaakt door Regieorgaan SIA. Het doel is om productinnovatie, samen met een MKB-bedrijf naar de markt te brengen. Die gezamenlijke verbinding met het werkveld vinden wij dusdanig belangrijk, dat dat ook nadrukkelijk aanwezig is het de groeistrategie voor de zakelijke dienstverlening van Applied Geo-Information Science.

Als onderdeel van de subsidieaanvraag ontwikkelen we de Digitale Monitor Data & Ethiek 2.0, evenals een werkplaats, om organisaties te begeleiden bij de monitor, de resultaten en de kennismodule.  

Resultaat monitor 2.0

Intussen is het project afgerond. Hier zijn drie producten uit voort gekomen, namelijk:

  1. De quiz: ethisch visualiseren. (Een doorontwikkeling op bovengenoemde monitor 2.0)

Wil je binnen 5 minuten weten waarom ethiek in het visualisatieproces belangrijk is? Aan de hand van vier visuele voorbeelden wordt je vraag gesteld, die het belang van ethiek benadrukt. Daarbij ontvang je een korte toelichting.

  1. De workshop: data-ethiek - aan de slag met data-ethiek.

Wil je met je collega’s aan de slag rondom data-ethiek in het visualisatieproces? In één dagdeel ontdek je het nut en de noodzaak van ethiek in het visualisatieproces.

  1. De cursus data-ethiek – verantwoord omgaan met data.

Ben je op zoek naar persoonlijke ontwikkeling op het gebied van data-ethiek? Leer in 1,5e dag alles wat jij moet weten over data-ethiek om het te verankeren in jouw organisatie.

Betekent de afronding van het project dat wij nu klaar zijn? Nee, we beginnen pas net! De drie producten die wij hebben ontwikkeld, willen we natuurlijk onder de aandacht brengen bij geïnteresseerde. Dus daar gaan wij ons de komende tijd voor inzetten.

Sustainable Development Goals

  • Sustainable Development Goal 4: Kwaliteitsonderwijs
  • Sustainable Development Goal 8: Eerlijk werk en economische groei
  • Sustainable Development Goal 17: Partnerschap om doelstellingen te bereiken