Groene daken: van verkoelend idee tot complexe realiteit

Het project rond groene daken draait inmiddels al bijna drie jaar en wordt er continu getest en geanalyseerd. “We kijken naar verschillende soorten daken,” vertelt Maurits. “Blauwe daken (met waterbuffering), gele daken (met zonnepanelen) en combinaties daarvan met groene daken (met planten en kruiden). De vraag is: welke combinatie werkt het best?

Volgens Marije en Yannic, beide Applied Geo-Information Science-studenten, zijn vooral de verkoelende effecten van groene daken in stedelijke gebieden belangrijk vanwege het Urban Heat Island-effect. In de zomer kunnen steden opwarmen, en juist daar zorgen groene daken voor meer afkoeling.

Een verrassende observatie uit het onderzoek: niet elk groen dak werkt verkoelend. “Sedumplanten, die veel gebruikt worden op daken vanwege hun robuustheid, houden water goed vast en gaan zuinig met vocht om. Dat klinkt duurzaam, maar als ze niet genoeg water hebben, verdampen ze ook bijna niets. En juist die verdamping zorgt voor verkoeling”, legt Maurits uit.

Het team ontdekte dat een groen dak zonder voldoende wateropslag of irrigatie op hete dagen zelfs kan bijdragen aan extra opwarming. “Als het substraat te droog is, overleven de plantjes wel, maar ze koelen niet meer,” aldus Maurits. “In sommige situaties wordt het dak zelfs warmer dan een regulier grijs dak. Dat wisten veel partijen nog niet.”

Toch draait het bij groene daken niet alleen om verkoeling. “Een minstens zo belangrijke reden om groene daken aan te leggen is biodiversiteit,” benadrukt Maurits. “Daken kunnen een rol spelen in het creëren van groene corridors in de stad: routes waardoor insecten en andere dieren zich makkelijker kunnen verplaatsen van park naar park.”

Maurits besluit: “Dit project is een mooi voorbeeld van hoe praktijkgericht onderzoek studenten, bedrijven en overheden met elkaar verbindt. En hoe we samen leren: wat werkt wel, wat werkt niet, en hoe kunnen we het beter doen?” Daarbij benadrukt hij dat het belangrijk is om voorzichtig te zijn met het trekken van conclusies. “Dat een groen dak niet altijd beter presteert dan een traditioneel dak, is geen definitief oordeel, maar een interessante observatie. Het roept juist nieuwe vragen op. We willen nu verder onderzoeken welke factoren precies bepalen wanneer een groen dak wél of juist niet effectiever is.” Die verdieping is volgens hem essentieel om de juiste keuzes te maken in de verduurzaming van stedelijke gebieden. In vervolgonderzoek wil het team dit effect nog nauwkeuriger vastleggen met bodemvochtsensoren.

We willen onze dank uitspreken aan onze waardevolle partners Tygron, Groendakcoach, Yuverta en Gemeente ’s-Hertogenbosch . Dankzij hun expertise, ondersteuning en samenwerking kunnen we dit innovatieve onderzoek naar groene daken en klimaatadaptieve oplossingen succesvol uitvoeren.