Stofsamples analyseren
Het project had meerdere doelstellingen. We wilden bepalen of het mogelijk is om DNA uit stofsamples te isoleren en sequencen, hoe de kwaliteit van DNA-uitslagen zich verhoudt tot handmatige determinatie én in hoeverre de gevonden soorten verschilden tussen handmatige monitoring en DNA-analyse.
Om medewerking van bewoners te krijgen heeft HAS-student Bram van der Kruijs tijdens zijn stage bij het lectoraat een sample kit gemaakt, lessen gegeven en instructie-video’s gemaakt over het verzamelen van huisstof voor het onderzoek. Vervolgens heeft hij mensen uit de directe omgeving gevraagd bij te dragen aan het onderzoek en huisstof en insecten te verzamelen in de woonkamer en keuken. De insecten vanuit 22 woningen zijn gedetermineerd en het huisstof is naar Naturalis verzonden voor metabarcoding.
Twee elkaar aanvullende methoden
De eDNA-analyses leverden meer gedetailleerde informatie op dan de handmatige determinaties; veel van de ingeleverde geleedpotigen waren in de beschikbare tijd niet tot op soort te determineren, vaak doordat ze niet compleet of beschadigd waren. Met de hand werden wel meer klassen opgehaald dan via de eDNA analyses. Opvallend was dat met eDNA vooral de kleinere, minder goed zichtbare, geleedpotigen aangetoond werden, terwijl met handvangsten vooral grotere exemplaren gevonden werden. De twee methoden vullen elkaar vooral aan. Dat blijkt ook als gekeken wordt naar de overlap tussen de geleedpotigen die met hand als met eDNA aangetroffen werden: die was zeer beperkt.
Met deze studie hebben we aangetoond dat het mogelijk is om geleedpotigen-DNA uit huisstof te isoleren en analyseren. De verschillende monitoringsmethoden vullen elkaar aan, waarbij eDNA specifieker en efficiënter is en vooral de niet-zichtbare biodiversiteit in huis zichtbaar maakt.
