Home
Meer HAS
Nieuws
Nieuwe cursus HAS helpt je in 3 stappen aan een praktische vertaling van de Omgevingswet

In 3 stappen naar een praktische vertaling van de Omgevingswet

Vanaf 2023 gaat de Omgevingswet van kracht. De Omgevingswet zorgt voor een nieuwe aanpak, waarbij de leefomgeving centraal staat. Docenten Caroline de Feijter en Paul van der Donk van HAS green academy delen 3 stappen voor het maken van praktische, meetbare en uitvoerbare maatregelen.

Omgevingsvisies worden leidend voor de programma’s

Bij de vertaling naar de praktijk roept dit allerlei vragen op. Veel gemeenten zijn momenteel druk met het schrijven van de omgevingsvisie waarin de globale doelen voor het benutten en beschermen van de fysieke leefomgeving worden beschreven.

Van globale doelen naar een concreet omgevingsprogramma

In de diverse omgevingsprogramma’s worden deze vervolgens gebieds- of themagericht uitgewerkt en concreet en meetbaar gemaakt. Een voorbeeld is het omgevingsprogramma Gezonde, veilige wijk of Energietransitie. Een programma bevat een set van normen en maatregelen om de doelstellingen uit de omgevingsvisie uit te werken. Denk aan maatregelen, samenwerkingsafspraken, communicatie-afspraken, beheer- en inrichtingsconsequenties groene ruimte en andere activiteiten.

Deze vertaling van globale doelen vanuit de omgevingsvisie naar praktijk roept direct een aantal vragen op:

Hoe maak je een integrale afweging?
Welke partijen moet je betrekken en hoe betrek je burgers op de juiste manier?
Hoe maak je acties meetbaar?

Om je alvast op weg te helpen, delen docenten Caroline de Feijter en Paul van der Donk 3 stappen voor het maken van praktische, meetbare en uitvoerbare maatregelen.

Stap 1: Integraal afwegen

Allereerst is het belangrijk om de integrale opgave scherp te krijgen. We nemen als voorbeeld de gezonde, veilige wijk. Vanuit de omgevingsvisie zijn hierover globale doelstellingen benoemd die in een omgevingsprogramma geconcretiseerd dienen te worden.

Maak een analyse (sociaal, technisch en klimaat) zodat je een breed beeld vormt van het gebied waarmee je aan de slag gaat.
Onderzoek welke opgave het meeste rendement biedt of waar je met de groene ruimte de meeste impact kunt maken

Stap 2: Belanghebbenden informeren en betrekken

Nu je je gebied en de bijbehorende uitdagingen helder hebt, is het zaak om de belanghebbenden te betrekken. Dat zijn partijen en bewoners. Hoe zorg je voor een eenduidig informatieniveau? Je wilt de bewoners wel betrekken, maar waarover geef je hen wel en geen zeggenschap en hoe ga je daar zorgvuldig mee om?

Het is belangrijk om de bewoners serieus te nemen. Waar je met behulp van data veel informatie kunt achterhalen over het gebied, heb je voor bepaalde vraagstukken de inzichten van de bewoners nodig. Zij zijn je gebiedsexperts. Het is daarom belangrijk dat je:

De bewoners goed informeert
De bewoners de juiste vragen stelt. Welke informatie heb je nodig die je niet uit data kunt halen?
Aan duidelijke verwachtingsmanagement doet. Op welk niveau mogen ze meepraten en -beslissen?

Stap 3: Vertalen naar concrete en meetbare KPI’s

Om deze vraag te beantwoorden is je vertrekpunt: waar heb je invloed op? Vanuit daar kijk je naar boven. Wil je er dan mee bereiken? Hoe kun je hetgeen waar je invloed op hebt, laten bijdragen aan het globale doel als het sociale aspect, klimaatadaptatie, biodiversiteit, etc.? Je bekijkt hoe je vanuit het areaal aansluiting vindt op de gestelde doelen: wat kun je met het groene areaal betekenen qua inrichting, beheer, participatie, etc.?

Hier komen concrete maatregelen, acties en afspraken uit voort met betrekking tot ontwikkeling, gebruik, beheer, bescherming en behoud van de ruimte. Vervolgens kun je hiervan de:

Maatregelen meten. Dit kun je doen middels enquêtes of bij de aannemer neerleggen.
Impact meten. Toets bijvoorbeeld of de burgers nu meer tevreden zijn of de hittestress is afgenomen.

Praktisch aan de slag met de Omgevingswet

Wil je praktisch met deze stappen aan de slag en tot meetbare kpi’s komen? En heb je behoefte aan een stuk begeleiding en inzicht hierbij? Volg dan de cursus Adviseur Leefomgeving onder de Omgevingswet bij HAS green academy en krijg tools en handvatten die je helpen bij het maken van concrete acties en maatregelen ter bescherming en benutting van de groene leefomgeving.

Meer weten?

Cursus Adviseur Leefomgeving onder de Omgevingswet