Welke werkwijzen en concepten kunnen natuurinclusieve landbouw stimuleren? Deze vraag legden Museum van Bommel van Dam, Gemeente Venlo, HAS Hogeschool, Natuur en Milieufederatie Limburg, Stichting het Limburgs Landschap en LLTB voor aan de creatieve sector. Uit de reacties kozen zij 4 voorstellen die werden uitgewerkt.
Parfum Varkens is 1 van deze voorstellen. Lector Daan Groot van het lectoraat Innovatief Ondernemen met natuur nam namens HAS Hogeschool zitting in de jury die de ingezonden voorstellen beoordeelde.
Verkoopbaar concept
De geur van varkensmest zorgt in sommige gebieden in Noord-Limburg voor overlast. Zou je de geur van varkens ook om kunnen zetten in een verkoopbaar concept? Kunstenaar Cathalijne Smulders en geurontwerper en -architect Tanja Schell zijn een onderzoek gestart waarbij ze samen met boeren en betrokkenen de geuren op en rond de varkensboerderij in kaart brachten. Het resultaat: Parfum Varken. Het lectoraat Innovatief ondernemen met natuur van HAS Hogeschool was betrokken als lid van een werkgroep die het hele proces ondersteunde.
Geuronderzoek
De varkenshouderij heeft een belangrijke reststroom: de geur van varkensmest. Deze geur is in sommige gebieden zo intens dat er sprake is van overlast voor omwonenden. Zou je de geur van varkens ook om kunnen zetten in een verkoopbaar concept? Niet alleen de geur van hun mest, maar ook van hun huid, lichaam of voer? In uitgebreide geurwandelingen met boeren en omwonenden bracht Cathalijne Smulders (1979) verhalen en gevoelens aan het oppervlak.
De kracht van geur
Geuren brengen onwillekeurig lichamelijke reacties teweeg, roepen herinneringen op en bepalen de manier waarop we onze omgeving ervaren. Door geconcentreerd te beschrijven wat je ruikt, wordt de persoonlijke belevingswereld tastbaar, inclusief de overtuigingen die daaronder liggen. Welke geur ‘past’ of ‘hoort’ bij het platteland? Hoe denkt de boer daarover, en hoe zijn buren? Samen ruiken en daarover praten kan een ander, diepgaander contact in de hand werken.
Lancering Parfum Varken
Op zaterdag 24 november wordt om 11 uur parfum varken gelanceerd. Geurontwerper Tanja Schell (1964) creëerde, geïnspireerd op de observaties en ervaringen, een parfum. Hierin is ruimte voor allerlei associaties met natuur, platteland, dier én mens. De lancering vindt plaats in de pop-uplocatie van Museum van Bommel van Dam aan Keulsepoort 2, Venlo. Aansluitend start voor geïnteresseerden een excursie naar de varkensboerderij, om samen met de kunstenaars te ruiken en te praten. Mee op excursie? Meld je aan via call@vanbommelvandam.nl. Kosten zijn € 15 per persoon, contant te betalen op de dag zelf.
Kunstwerk in oplage
Het parfum is als kunstwerk te koop in een oplage van 25. Het geurproduct bestaat uit een balm op basis van varkensreuzel. Door het aanbrengen van de balm wordt de gebruiker verleid niet alleen zichzelf, maar ook het varken aan te raken. De balm is gevat in een vaatje van handgemaakt keramiek, een ontwerp van Mariska Koolen. Samen met een publicatie van de hand van Akiko Wakabayashi is Parfum Varken te koop voor € 153,55: de actuele prijs die een boer krijgt voor een slachtrijp varken. Inschrijvingen op volgorde van aanmelding via call@vanbommelvandam.nl.
Tentoonstelling en geursessies
Geen kans om mee op excursie te gaan? Geen nood, in Keulsepoort 2 is tussen 17 november en 2 december Parfum Varken te zien en te ruiken. Het ontwikkelproces dat eraan vooraf ging is te bekijken in een film en fotoreeks. Cathalijne Smulders en Tanja Schell verzorgen twee geursessies om met een kleine groep de tijd te nemen om te ruiken aan divers materiaal en daarover het gesprek aan te gaan. De geursessies vinden plaats op zaterdag 1 december om 11 uur, en op zondag 2 december om 15 uur. Inschrijving op volgorde van aanmelding via call@vanbommelvandam.nl. Bezoek aan de tentoonstelling en deelname aan de geursessies is kosteloos.
Duurzaamheid
Parfum Varken is onderdeel van het Circular Art Lab Limburg (CALL). Dit initiatief van Museum van Bommel van Dam en Gemeente Venlo koppelde kunstenaars en ontwerpers aan duurzaamheidsvraagstukken. Een van de oproepen was gericht op het stimuleren van natuurinclusieve landbouw. Parfum Varken zet geur in om het gesprek over landbouw op gang te brengen en samen met betrokken alternatieve ervaringen en scenario’s te onderzoeken. Het proces is begeleid door een werkgroep waarin Stichting Het Limburgs Landschap, HAS Hogeschool, LLTB en Natuur en Milieufederatie Limburg waren vertegenwoordigd.