Mogelijke risico’s klimaatmaatregelen
In Nederlandse steden zijn de gevolgen van klimaatverandering steeds duidelijker zichtbaar. Hittegolven, zware regenbuien en droogte wisselen elkaar steeds vaker af, wat leidt tot ontwrichting van het stedelijke leven. Steden investeren daarom de laatste jaren fors in waterpleinen en wadi’s voor een betere waterhuishouding. Ook worden er buurtparken aangelegd voor het mitigeren van hittestress. Deze klimaatregelen vangen weersextremen effectief op.
De laatste jaren groeit echter ook het besef dat deze maatregelen mogelijk risico’s voor de volksgezondheid en het welzijn van mensen met zich meebrengen. Als deze maatregelen niet goed worden uitgevoerd of beheerd, kan dit leiden tot overlast van bepaalde plaagorganismen zoals steekmuggen en teken, die ziektes zoals het Westnijlvirus en de ziekte van Lyme kunnen overdragen op mensen.
Onderzoeker en projectleider Miguel Dionisio Pires van Aeres Hogeschool schat in dat door klimaatverandering de kans steeds groter wordt dat steekmuggen ziekten overbrengen. “Gedurende warmere en nattere omstandigheden kunnen zij zich sneller voortplanten en ziekten makkelijk overdragen. Bij het ontwikkelen van wateropvanggebieden in buurten en het toegankelijk maken van waterlichamen voor recreatie nemen mogelijk ook de risico’s toe.”
Leren van casestudies
Het onderzoeksproject KlimAzo! bevat casestudies in de steden Almere, Delft, Den Bosch en Groningen en biedt praktijkgerichte field labs waar studenten van de hogescholen gerelateerde kennis en vaardigheden opdoen. Het onderzoek richt zich op het doorontwikkelen van veelgebruikte klimaatmaatregelen om de gezondheidsrisico’s te minimaliseren. De opgedane kennis wordt omgezet in praktische handvatten en aangevuld met voorbeelden uit de praktijk, zodat ruimtelijke ontwerpers en beheerders beter in staat zijn om klimaateffectieve en veilige en ruimtelijke maatregelen te realiseren.
Monitoring en risicoanalyse
Vanuit HAS green academy is het lectoraat Innovatieve Biomonitoring bij het project betrokken. “We gaan een protocol ontwikkelen om DNA-monsters te nemen in bijvoorbeeld rioolputten om te kijken óf en welke muggen erin zitten”, zegt lector Margje Voeten hierover. “Ook ontwerpen we een model waarbij we met automatische beeldherkenning een risicoanalyse kunnen maken van klimaatadaptieve maatregelen in een stad ten aanzien van de groei van muggen- en tekenpopulaties.”
In het KlimAzo! project bundelen de hogescholen hun verschillende expertises en werken samen met het RIVM, (CMV) NVIP-NVWA, regionale GGD’s, gemeenten en bedrijven. Financiering komt vanuit het programma Praktijkkennis voor Voedsel en Groen van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN), in coördinatie met het Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA (onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en Centre of Expertise Groen (CoE). Meer informatie op Sia-projecten.nl.